Atıf için:
Tuğba Esat Örengül, “Suçlu Çocuklar Meselesi”, İstanbul Seririyatı Arşivi.
1936 yılında İstanbul Seririyatında yayınlanan “Suçlu Çocuklar” yazısı, çocuk ruh sağlığı alanında bir Türk nöropsikiyatrist tarafından kaleme alınmış en erken metinlerden birisidir. Yazı aynı yıl Kader Matbaası’nda ayrı bir fasikül olarak da basılmıştır. Hüseyin Kenan, çocuklarda ortaya çıkan bu “hastalığın” sebebinin mikroptan ziyade toplumsal ve sosyal kaynaklı olduğunu vurgulayarak yazısına başlamıştır. Birinci Dünya Savaşının ardında bıraktığı yıkımlardan aile kurumu da nasibini almış; savaş sonrasında yetim kalan çocuklar, bozulan aile düzeni, yokluk, annenin çalışmaya başlaması ve değişen dengeler, kent yaşamının zorlukları çocukları daha denetimsiz bir hale getirmiştir. Bununla birlikte sağ olarak dönenler hem bedensel hem de ruhsal olarak sağlıklı bir şekilde dönememiş, savaşta yaşanılan buhranı geri döndüğü evine de taşımıştır. Tüm bunlar terbiye eğitimindeki eksiklikler ile birleşince, çocuklar arasında suça yönelim de artmıştır.
Hüseyin Kenan’a göre, çocuk suçluluğu konusunda öne çıkan bir diğer sebep de verasettir. Suçluluğun genetik geçişli bir hastalık olduğu konusunda Lombrozo’nun görüşlerine katıldığını ifade eden doktor, suçlu bir anne-babadan doğan çocukların dejenere bir hayat süreceklerini iddia etmiştir. Bunun dışında çocuktan kabiliyetinin üstünde bir performans beklenmesi de çocukta bir tepki oluşturmakta, yetersizliği karşısında suça meyil edebilmektedir. Makalede çocukları suçluluğa iten sebepler arasında zikredilen en ilginç faktör sinema gibi gözükmektedir. Yazar, özellikle cinayet ve macera filmlerinin çocukların ruhsal gelişimine zarar verdiğini belirtmektedir. Ona göre çocuklar sinemada gördükleri uç tecrübeleri ve heyecanları tekrar etme eğilimindedirler.
Yazar makalesinde bu çocukları suçluluk gibi elim bir akıbetten korumak için “psikoteknik” yaklaşımını önermiştir. Bu yaklaşıma göre çocukların kabiliyetleri değerlendirilmeli ve en güçlü olduğu alana yönlendirilmeli; o alanda desteklenmelidir. Çocuğu istidadına uygun bir şekilde yetiştirmek ve sonrasında bir meslek sahibi edindirmek, onları suça meyletmekten korumaktadır.
Bu makalenin başka bir önemli özelliği de Bakırköy’de açılan ilk çocuk akıl ve ruh hastalarına mahsus koğuşun açılışını haber vermesidir. Rıdvan Cebiroğlu, Nöropsikiyatri Arşivinde yayınladığı makalesinde bu tarihi 1934 olarak verdiyse de, Hüseyin Kenan’ın “bu sene açılan” şeklinde bahsettiği bu koğuşun 1936 senesinde açılmış olması daha muhtemel gözükmektedir.
Referanslar
– Cebiroğlu, Rıdvan. “Çocuk Psikiyatrisinin Gelişmesi” Nöropsikiyatri Arşivi, C:16, No:3-4 (1979): 135-138.
– Tunakan, Hüseyin Kenan. Suçlu Çocuklar, İstanbul, Kader Basımevi, (1936).
– Tunakan, Hüseyin Kenan. Suçlu Çocuklar, İstanbul Seririyatı, 18. Sene, 2. Sayı, (1936):19-25.
