Proje İstatistikleri
İstanbul Seririyatı (1919-1952) dijitalleştirme projesi kapsamında:
İstanbul Seririyatı
(Stamboul Seriryati Revue Medicale)
Osmanlı-Türkiye tıp tarihi araştırmaları açısından eşsiz bir değere sahip olan İstanbul Seririyatı dergisi, tıbbi süreli yayınlar içerisinde, en uzun süreli ve içerik olarak da en kapsamlı dergilerden biridir. 1919-1952 yılları arasında 33 yıl boyunca aylık düzenli olarak yayınlanan İstanbul Seririyatı, toplam 389 sayı ve 10.000 sayfanın üzerinde büyük bir külliyattır. Osmanlı-Türkiye tıp tarihi açısından en önemli dergilerden biri olan İstanbul Seririyatı psikiyatri, nöroloji, dermatoloji, halk sağlığı, radyoloji, mikrobiyoloji gibi tıbbın pek çok alanında kaleme alınmış özgün yazılar, araştırmalar, çeviriler, hekimlerin biyografileri, aylık tıbbi haberler, kongreler, kitaplar, duyurular, hekim ve hastane fotoğrafları, karikatürler gibi farklı ve zengin bir yayın içeriğine sahiptir.
İstanbul Seririyatı, sağlık alanında Osmanlı Devleti-Türkiye Cumhuriyeti geçiş, süreklilik ve dönüşümü takip için en önemli süreli yayındır. Sadece İstanbul’un değil Türkiye’nin sağlık gündemini takip etmeye imkân vermektedir. Dergide medikal ve paramedikal iki kısım bulunmaktadır. Medikal ya da klinik kısımda tıp alanındaki gelişmeler, orijinal makale ve yazılar, olgu sunumları, dünya ve Türkiye’de farklı tıp alanlarında yapılan güncel tartışmalar, çeviriler, yorumlar yer almaktadır. Yine İstanbul ve Türkiye’deki sağlık kurumlarından haberler, popüler yazılar, kısa alıntı (iktibas) yazıları, hekimlerin ölüm haberleri ve biyografilerini içeren nekroloji yazıları, karikatürler, edebi kısa yazılar, şiirler bulunmaktadır. Paramedikal ve “İlave” başlıklı diğer kısımda, özellikle “Ayın Akisleri” başlığı altında, tıpla ilgili gelişmeler, konferans ve kitap haberleri, editöre mektup tarzında yazılar, eleştiriler, gezi notları, ölüm haberleri, duyurular, reklamlar vb. yer almaktadır.


İstanbul Seririyatı dergisi, Mazhar Osman öncülüğünde, önce yakın arkadaşları ve genç asistanların yazılarıyla yayın hayatına, ülkenin en kritik dönemecinde, Mayıs 1919’da başlar. Derginin 33 yıl boyunca yazar kadrosu gelişir, değişir ve yenilenir. Dergide dönemin ünlü hekimleri ve ileride her biri kendi alanında ünlenecek genç asistanları başta olmak üzere çok sayıda kişinin yazısı yayımlanmıştır. İstanbul Seririyatı’nın, Şişli Müsamereleri dergisinin devamı, aynı zamanda diğer tıbbi disiplinler/uzmanlık dallarında (genel cerrahi, kadın doğum vd.) 1928 yılı sonrasında yayımlanmaya başlayan dergilerin tamamının öncülü/öncüllerinden en önemlisi olduğu söylenebilir. Yazılarıyla dergiye katkıda bulunan isimlerden bazıları şunlardır: Mazhar Osman Uzman, İhsan Şükrü Aksel, Ahmet Şükrü Emed, Fahrettin Kerim Gökay, Şükrü Hazım Tiner, Hüseyin Kenan Tunakan, Hulusi Behçet, Musa Kazım, Nazım Şakir Şakar, Ahmet Burhanettin Toker, Ali Şükrü Şavlı, Süheyl Ünver, Kazım İsmail Gürkan, İhsan Sami Garan, Osman Şerefettin Çelik, Ahmet asım Onur, Ahmet Fahri Arel, Kazım Dağyolu, Rıdvan Cebiroğlu. Nöropsikiyatri başta olmak üzere tıbbın farklı alanlarından hekimleri biraraya getiren İstanbul Seririyatı dergisi aynı zamanda bir ekol şeklinde işlev görmüş, ileride her biri alanında ülkenin en önemli isimleri arasına girecek genç hekimlerin ilk yazılarını, çalışmalarını yayımlama imkânı bulduğu bir mecra olmuştur. İstanbul Seririyatı, herhangi bir kuruma bağlı olmaksızın, Cumhuriyet öncesinde başlayıp sonrasında yayımına devam eden tek dergidir; bilimsel içerik bakımından ise tıp dergilerinin en niteliklisidir. Derginin medikal kısmı kadar önemli olan paramedikal kısmı, Türkiye tıp tarihinin tıbbi çevrelerin gözünden bir panoramasıdır.
Tıbbi süreli yayınlar ve tıp tarihi alanında en kapsamlı açık erişim projesi olma iddiası taşıyan bu proje kapsamında İstanbul Seririyatı’nın zengin içeriği üzerinde detaylı inceleme ve analiz yapılarak elde edilen sonuçlar bildiri, makale ve kitap gibi bilimsel çıktılar ile geniş çevrelerle paylaşılacaktır.
Proje Ekibi

Fatih ARTVİNLİ
Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi
Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı

Cem Hakan BAŞARAN
Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi
Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı

Gamze KAYA
Acıbadem Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Biyoetik Yüksek Lisans Öğrencisi

Tuğba Esat Örengül
İstanbul Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü
Bilim Tarihi Doktora Öğrencisi
Bu site, “İstanbul Seririyatı (1919-1952): Tıbbi Süreli Yayın Dijitalleştirme, Dizin, Analiz ve Açık Erişim” başlıklı, 2142 numaralı proje kapsamında, “Acıbadem Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP)” tarafından desteklenmektedir.
İletişim
istanbulseririyati@yahoo.com
Twitter (X): @seririyat
Instagram: @istanbulseririyati